Ahlat’ın geçmişteki ihtişamına şahitlik eden abidelerin, en önemlileri “kümbet” denilen mezar anıtlarıdır. Kümbetler hükümdarların veya dönemin büyüklerinin defnedildikleri türbelerdir.
Kümbet mimarisi, Türklerin göçebe hayatında önemli bir yer tutan çadırın mimariye yansımış şeklidir. Ahlat’ta bulunan kümbetler genel olarak iki katlıdır. Alt kat mezar odası, üst kat dua ve ibadet odası olarak düzenlenmiştir. Bütün kümbetlerin mezar odalarının kapıları doğuya bakmaktadır. Bunun temel sebebi doğunun aydınlığı ifade etmesidir.
Ahlat’ta Selçuklu, İlhanlı, Karakoyunlu ve Akkoyunlu dönemlerine ait 15 Kümbet bulunmaktadır.
İşte Ahlat’taki Kümbetler
Hüseyin Timur Kümbeti
Boğatay Aka Kümbeti
Emir Bayındır Kümbeti ve Mescidi
Erzen Hatun Kümbeti
Şeyh Necmettin Kümbeti
Keşiş Kümbeti
Mirza Muhammed Kümbeti
Usta Şagirt Kümbeti(Ulu Kümbet)
Hasan Padişah Kümbeti
Emir Ali Kümbeti
Anonim Kümbet I
Anonim Kümbet II
Anonim Kümbet III
Abdurrahman Gazi Türbesi
Dede Maksut Türbesi